Doktorat z miłości i cierpliwości

 Widziałem się wczoraj ze starą znajomą. Wpadła tylko na chwilę w celu załatwienia najpilniejszych spraw, spóźniona jak zwykle. Jak zwykle, czyli od czasu kiedy choroba matki rozwinęła się na dobre. Od pewnego czasu jej matka żyje w zamkniętym świecie choroby Alzeheimera.

Nie muszę opisywać objawów, znane są choćby z dowcipów krążących na ten temat. Z opowiadań znajomej wychodzi, że zdarzenia codzienne przebijają żarty. Nie będę opisywał konkretnych przypadków, ponieważ nie chodzi mi o wywołanie taniej sensacji.

Postępujące otępienie powoduje, że człowiek najpierw zapomina o podstawowych funkcjach społecznych, a następnie o życiowych. Na koniec już nie rozpoznaje nawet najbliższych.

To dopiero egzamin z miłości rodzinnej i lekcja pokory wobec życia. Dla wszystkich.

Matka, albo Babka jak się o niej popularnie mówi, potrafi zadziwić i zaskoczyć. Dotychczasowe funkcje przedmiotów tracą swej podstawowe funkcje i nabierają nowych, których nikt z nas nie byłby w stanie sobie wyobrazić.

Dzień mierzy się budzeniem i zasypianiem Babki. Kiedy zasypia, wszyscy są tak zmęczeni, że nie ma czasu ani ochoty by cieszyć się życiem.

- Jeszcze panuję nad sobą, jeszcze to wszystko sobie tłumaczę. Ale jak długo? Dzisiaj miałam ochotę na nią krzyczeć. Wykrzyczeć wszystkie żale wobec życia, do niej choć wiem że mi nie odpowie. Wyhamowałam się i do wieczora byłam zła na siebie, bo cóż babka jest winna?

A z drugiej strony, cóż my jesteśmy winni, że trafiło na nas?

Babka jest zadbana i nakarmiona. Otoczona czułością i miłością rodziny. Kiedy odwiedzałem ich jakiś czas temu, usiadła na kanapie obok nas, cichutka jak zazwyczaj. Śmiała się jednak na opowiadane przeze mnie historie i potwierdzała słuszność wygłaszanych teorii krótkim - tak, tak.

I gdybym był przypadkowym gościem w ich domu, powątpiewałbym w te opowiadania o chorobie.

Ale bywam często i te pozory mnie nie zmylą.

Proponowana opieka nad chorą, liczona jest za godzinę. Przekracza godzinową stawkę znajomej.

Najlepiej bowiem ciągnie się od rodziny chorego, lub zmarłego. W tym biznesie jedni przekazują sobie namiary drugim. W tym akurat mam pierwszorzędne i bezpośrednie doświadczenia.

- Fizycznie babka czuje się doskonale i niechaj zdrowie jej służy - ocena znajoma - Do specjalisty jestem zapisana za trzy miesiące, do innego za pół roku. A do zakładu opiekuńczego potrzebna jest pełna dokumentacja. Wszyscy mają czas, albo pełne ręce roboty.

O zgodzie samej zainteresowanej nie ma co mówić. Więc pewnie dojdzie do tego również ubezwłasnowolnienie własnej matki.

Choroba to bardzo demokratyczna rzecz. Uderza w swoją ofiarę bez względu na status społeczny.

Wobec jej objawów bezbronni są wszyscy. Steve Jobs pomimo głębokiego konta przegrał z nią swoje szachy, przedłużając tylko dzięki kasie swoje życie. Śmierć zaś była szeroko dyskutowana.

Biedni chorują odchodzą w ciszy. Z tą chorobą w ciszy to przesada, bo towarzyszy im gwar szpitalnego korytarza, na którym wyznaczono miejsce dla ich łóżka.

Zamożni chorują w jedynkach w towarzystwie rodziny, albo profesjonalnej opieki psychologicznej.

Dlaczego piszę o tym co ujęto w przysłowie - choroba nie wybiera?

Wczoraj dostałem aktualne zdjęcie, żony jednego na największych polskich rzeźbiarzy.

Wiekowa pani pośród wierzb. Dowiedziałem się, że nie ma już świadomości, bycia żoną twórcy.

Pamiętam ją, gdy dwadzieścia lat temu odwiedziliśmy jej dom. Z wypiekami na twarzy oglądałem pracownię zamienioną w muzeum, gdzie narzędzia pracy leżące obok niedokończonej rzeźby sprawiały wrażenie jakby odłożono je na chwilę, na czas picia pokrzepiającego espresso. Ona cierpliwie pokazywała nam wszystko, tłumacząc co trzeba. Miałem okazję pochylić głowę nad mogiłą twórcy, ulokowaną w dużym zielonym, ogrodzie. Wieńczyła ją ostatnia rzeźba jego autorstwa - Zmartwychwstanie. Ja ująłem ją historią rodzinnego herbu męża.

Dzisiaj z pewnością nie ma już pamięci tego wydarzenia ani świadomości otaczającej jej artystycznej atmosfery.

Aż chce się zakrzyczeć za Okudżawą - A przecież mi żal.

Choroba nie wybiera. Pozostawia tylko rodzinę w poczuciu winy, spowodowanej niemocą.